ჭორები არის მასობრივი ქცევის ფენომენი და განსაკუთრებული ფსიქოლოგიური ფენომენი. ისინი მნიშვნელოვან როლს ასრულებენ მასების ფსიქოლოგიაში და მათი კანონების ცოდნა საშუალებას გაძლევთ გააკონტროლოთ მასობრივი პროცესები.
ისტორიულად, მასობრივი ქცევის გაჩენა უკავშირდება არაფორმალური ინფორმაციის არხების, კერძოდ, ჭორების და ჭორების ფუნქციონირებას. ჭორები ყოველთვის არსებობდა. მათი აღმოფხვრა და აკრძალვა შეუძლებელია. ამიტომ მრავალი კვლევა მიზნად ისახავს ჭორების ფორმირებისა და გავრცელების მახასიათებლების შესწავლას. ყოველივე ამის შემდეგ, ეს საშუალებას გაძლევთ გააკონტროლოთ მასობრივი ცნობიერება.
ჭორები ყოველთვის ცრუ ინფორმაციაა. მათი მიმოქცევის პროცესში ნებისმიერი, თუნდაც სიმართლე ინფორმაცია, განიცდის რიგ გარდაქმნებს. ეს მოიცავს გლუვი, სიმკვეთრე და ადაპტაცია. გამარტივების მექანიზმი გულისხმობს, რომ მიმოქცევის პროცესში, ჯგუფისთვის შეუსაბამო დეტალები ქრება და ნაკვეთი იკლებს. მეორეს მხრივ, სიუჟეტი გამდიდრებულია ახალი დეტალებით და მისი ცალკეული კომპონენტები არ არსებობს. დაბოლოს, ინფორმაცია ადაპტირდება ჯგუფის სტერეოტიპებსა და დამოკიდებულებებზე, რაც საბოლოოდ ცვლის ფსიქოლოგიურ შინაარსს.
ჭორები შეიძლება გარედან როგორც მიზანმიმართულად, ისე სპონტანურად ჩამოყალიბდეს. ჭორების ფორმირების მნიშვნელოვანი პირობაა მათი აქტუალობა აუდიტორიისთვის, პრობლემისადმი ინტერესის არსებობა და ამ თემაზე ინფორმაციის ნაკლებობა. ასე რომ, ცხადია, ლათინურ ამერიკაში რძის შესაძლო დეფიციტის შესახებ ინფორმაცია არ შედის რუსული ჭორების კატეგორიაში. ასეთი ჭორი საზოგადოებას არ დააინტერესებს და ძნელად ვინმე გადასცემს მას. ამავე დროს, სამეცნიერო ფანტასტიკის ზღვარზე ყველაზე წარმოუდგენელი ინფორმაცია, რომელიც აკმაყოფილებს საზოგადოების ინტერესებს, შეიძლება ჭორებად იქცეს.
ჭორების გაჩენის კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი ხელშემწყობია ინფორმაციის საჭიროების უკმაყოფილება. მთავრობას შეუძლია განზრახ აღკვეთოს ინფორმაცია, რათა თავიდან აიცილოს მოსახლეობაში პანიკა. სინამდვილეში, ეს შეიძლება გახდეს ჭორების გავრცელების ნაყოფიერი საფუძველი და მხოლოდ პანიკა გაზარდოს. ჭორები ხშირად წარმოიქმნება არა მხოლოდ ინფორმაციის ნაკლებობით, არამედ მისი გავრცელების წყაროს მიმართ უნდობლობით. მაგალითად, ოფიციალურ მედიასა და პოლიტიკურ ლიდერებს.
ოლპორტ-ფოსტმენის ფორმულის თანახმად, მოსმენა არის თემისადმი ინტერესი, გამრავლებული ინფორმაციის ნაკლებობით. აღმოჩნდება, რომ როდესაც რომელიმე კომპონენტი ნულის ტოლია, ჭორები მასის განაწილებას ვერ მოიპოვებს.
ჭორები ჩნდება და ვრცელდება ხალხის საჭიროებების დასაკმაყოფილებლად. ჭორების მნიშვნელოვანი ფსიქოლოგიური ფუნქციაა ემოციური გათავისუფლება. ამიტომ, ჭორები ყველაზე ხშირად ფსიქოლოგიური სტრესის პირობებში ჩნდება. მეორეს მხრივ, ჭორების გავრცელება ემოციური დაკმაყოფილების მოთხოვნილების დაკმაყოფილებაში დაგეხმარებათ. ჭორების ფორმირების ხელსაყრელი ფაქტორია ადამიანების სურვილი, განიცადონ რაიმე უჩვეულო ცხოვრებაში, დაინახონ რაიმე სახის სენსაცია.
ასევე, ჭორების გავრცელებაზე გავლენას ახდენს მათი ინდიკატური სიახლოვე და ინფორმაციის ექსკლუზიურობა. ბევრს ჭორების გავრცელებისკენ უბიძგებს სხვების თვალში მათი პრესტიჟისა და სოციალური სტატუსის გაზრდის სურვილი.
