რუსულ ენაზე ერთიანი სახელმწიფო გამოცდისთვის მომზადებისას, მასწავლებლები ცდილობენ საკმაოდ დიდი რაოდენობით მასალა ჩაუვარონ სტუდენტებს. გამოცდის ჩაბარების ერთ-ერთი აუცილებელი უნარია სიტყვის ფონეტიკური ანალიზის განხორციელების უნარი.
ფონეტიკა არის ენათმეცნიერების ერთ-ერთი დარგი, რომელიც ეხება სიტყვების ბგერითი შემადგენლობის შესწავლას. ამ ეტაპიდან იწყება ნებისმიერი ენის შესწავლა, რადგან ეს მეცნიერება საშუალებას გაძლევთ დაეუფლოთ ბგერების წარმოთქმის სპეციფიკურ უნარ-ჩვევებს და მათ კომბინაციებს. გარდა ამისა, ფონეტიკის საფუძვლების ცოდნა საშუალებას გაძლევთ დაეუფლოთ ენათმეცნიერების სხვა განყოფილებებს, კერძოდ, კონკრეტული ენის ისტორიულ გრამატიკას.
ერთიან სახელმწიფო გამოცდაში გვხვდება ერთი (ზოგჯერ ორი) დავალება, რომელიც უნდა ამოწმებდეს რამდენად ფლობს ფონეტიკური ანალიზის უნარს სტუდენტს. ჩვეულებრივ, ასეთ სავარჯიშოში შემოთავაზებულია სიტყვაში ხმოვნებისა და სილაების რაოდენობის დადგენა. გთავაზობთ ოთხიდან ხუთ პასუხის ვარიანტს, საიდანაც უნდა აირჩიოთ თქვენთვის სასურველი.
ფონეტიკური ანალიზის დაწყებისას, თქვენ უნდა თქვათ სიტყვა ხმამაღლა. შეცდომების თავიდან ასაცილებლად გახსოვდეთ, რომ სიტყვის გარე გარსი ყოველთვის არ ემთხვევა ხმოვანს. დაწერეთ სიტყვა რვეულში ან ფურცელში. შემდეგ აიღეთ ფანქარი და წინადადების გაანალიზებული ფრაგმენტი დაყავით სინჯებად, გამოკვეთეთ მასში არსებული სტრესი.
შემდეგი ნაბიჯი არის პოზიციების გარკვევა, რომლებშიც დასაშვებია სიტყვის ერთი სტრიქონიდან მეორეზე გადატანა. ჩამოწერეთ გადაცემის ყველა შესაძლო ვარიანტი. შემდეგ გამოიყენეთ წინასწარ მომზადებული ანბანის ცხრილი, რომელიც ზუსტად მიუთითებს თუ როგორ უნდა გადაიწეროს კონკრეტული ასო და შექმნას გაანალიზებული სიტყვის ტრანსკრიფცია.
აუცილებელია თითოეული ხმის აღწერა გარკვეული პარამეტრების შესაბამისად. თუ ხმოვან ხმას აანალიზებთ, საკმარისია დაწეროთ, სტრესია თუ არა. თანხმოვნის შემთხვევაში აუცილებელია დაზუსტდეს იგი ხმოვანია თუ უხმო, აქვს თუ არა მას წყვილი (მაგალითად,”დ” -”ტ”, სადაც”დ” ხმება და”t” უხმოა”) ასევე აუცილებელია მიუთითოთ, თუ როგორ გამოითქმის ეს ხმა - მყარი ან რბილი.
დაითვალეთ ასოებისა და ბგერების საერთო რაოდენობა, შემდეგ გამოიტანეთ დასკვნა - იგივეა თუ არა ეს რიცხვები. გახსოვდეთ, რომ არსებობს კონკრეტული სიტუაციები, როდესაც ერთი ასო შეიძლება შედგებოდეს რამდენიმე ბგერისგან, მაგალითად, ასო”u” ფონეტიკურ ტრანსკრიფციაში მითითებულია, როგორც ორი განსხვავებული ბგერა [y] და [y].
