სიტყვა "პლებეიანი" საკმაოდ დიდ ზიზღს შეიცავს. ამიტომ ჩვეულებრივია - განსაკუთრებით არისტოკრატიულ გარემოში - დაბალი ფენის მკვიდრი, უბრალო ადამიანი, ვისაც არ აქვს "კეთილშობილი" წარმოშობა და კეთილშობილური წოდება.
თანამედროვე სამყაროში ხალხთა დაყოფა კლასებად მათი წარმოშობის მიხედვით აღარ აქვს იგივე მნიშვნელობა, რაც მას მე -19 საუკუნეში მიეკუთვნებოდა. თანამედროვე სასაუბრო მეტყველებაში სიტყვა "პლებეიანი" ყველაზე ხშირად აღნიშნავს უმეცარ და უხეში პიროვნებას, რადგან ეს არის თვისებები, რომლებიც არისტოკრატიამ ტრადიციულად მიაწოდა ხალხს.
მაგრამ სიტყვა "პლებეიანის" თავდაპირველი მნიშვნელობა კვლავ ასოცირდება ხალხის დაყოფასთან, მათი წარმოშობიდან გამომდინარე.
ძველი რომის პლებეელები
მთელი თავისი ისტორიის მანძილზე რომის იმპერია "სიგანეს იზრდებოდა", დაპყრობით ავსებდა თავის ტერიტორიასა და მოსახლეობას. რა თქმა უნდა, არავინ არასდროს უთანაბრდება იმპერიის მკვიდრ მოსახლეობას და დაპყრობილი ტერიტორიებიდან ჩამოსულ მოსახლეობას. ამის საფუძველზე რომის მოსახლეობა გაიყო პატრიციებად და პლებეებად.
მაშინვე სიტყვა "პატრიციუსი" არ გახდა არისტოკრატიული სათაური, თავდაპირველად რომის მთელ ხალხს ასე უწოდებდნენ - უფრო ზუსტად, ყველას, ვინც პირველყოფილი რომაული ოჯახებიდან იყო. თვით სიტყვა "პატრიციუსი" კი ნიშნავს "მამათა შთამომავლობას".
უცხოპლანეტელ მოსახლეობას პლებებს უწოდებდნენ. ეს სახელი მომდინარეობს ლათინური სიტყვიდან plere, რაც ნიშნავს "შევსებას" - ყოველივე ამის შემდეგ, ამ ხალხმა "თავისით აივსო" რომი, ალბათ ადგილობრივი მოსახლეობის აღფრთოვანებისთვის, რომლებიც მათ მაღლა უყურებდნენ. პლების წარმომადგენლებს პლებეელები ეწოდათ.
პლებეების პოზიცია
არ უნდა იფიქროთ, რომ პატრიციელებსა და პლებეებს შორის საზღვარი ემყარებოდა სიმდიდრისა და სიღარიბის პრინციპს: აქ არ იყვნენ ძალიან მდიდარი პატრიციელები (ამ სიტყვის ორიგინალი მნიშვნელობით) და ძალიან მდიდარი პლებეები. მაგრამ პლებეიანს, მაშინაც კი, თუ ის ძალიან მდიდარი იყო, არ ჰქონდა პოლიტიკური უფლებები, რომელსაც პატრიციუსი ფლობდა.
პლებეებს არ ჰქონდათ კომუნალური მიწების გამოყენების და რელიგიურ რიტუალებში მონაწილეობის უფლება. V საუკუნის შუა ხანებში. ძვ.წ. NS პატრიკებსა და პლებების წარმომადგენლებს შორის ქორწინებაც კი აკრძალული იყო, თუმცა ასეთი კანონი არსებობდა არა უმეტეს ერთი წლისა. და რაც მთავარია, პლებეები ვერ გახდებოდნენ სენატის წევრები, ამიტომ მათ ინტერესებს არავინ იცავდა.
ვითარება შეიცვალა 494 წელს. ე. როდესაც პლებეელებმა მიიღეს უფლება აირჩიონ თავიანთი წარმომადგენლები, რომლებიც დაიცავდნენ მათ უფლებებს პატრიციუსის მაგისტრატების წინაშე. ასეთ ადამიანებს ტრიბუნებს უწოდებდნენ. იმისთვის, რომ პლებეებისათვის საწინააღმდეგო მაგისტრატურის გადაწყვეტილება გააუქმო, ტრიბუნა პირადად უნდა გამოეცხადებინა მას და ეთქვა "ვეტო" (ვუკრძალავ).
თანდათანობით, პატრიციანებსა და პლებეებს შორის”გაუვალი უფსკრული” კარგავდა თავის მნიშვნელობას. ჩვენს წელთაღრიცხვამდე 287 წლიდან NS პლებისციტები - პლებეის ასამბლეების გადაწყვეტილებები სავალდებულო გახდა რომის ყველა მოქალაქისთვის.
სიტყვა "პლებეიანი" რომის დაცემასთან ერთად არ გამოვიდა ხმარებიდან - შუა საუკუნეების ევროპაში, ასე ერქვა ურბანულ ღარიბებს. შემონახულია თანამედროვე ენაზე და ასეთი ტერმინით "ვეტო", აგრეთვე პლებისციტი - რეფერენდუმის ერთ-ერთი სახეობის დანიშვნა.
