სოციალური რეაბილიტაცია იგულისხმება, როგორც ზომები, რომლებიც მიიღება იმ ადამიანის სასიცოცხლო აქტივობისა და სიცოცხლისუნარიანობის აღსადგენად, რომელმაც, ამა თუ იმ მიზეზით, დატოვა სიცოცხლე. სოციალური რეაბილიტაცია ტარდება სხვადასხვა კატეგორიის ადამიანებისთვის - მათგან, ვისი შესაძლებლობებიც შემოიფარგლება იმით, ვინც გარკვეული გარემოებების გამო ვერ შეძლებდა სიცოცხლეს.
სოციალური რეაბილიტაცია არის ღონისძიებათა მთელი სპექტრი, რომელიც საშუალებას გაძლევთ აღადგინოთ ადამიანი ყოველდღიურ, სოციალურ და პროფესიულ საქმიანობაში. რეაბილიტაციის პროცესში მნიშვნელოვანია ყველა ასპექტი: სამედიცინო, ფსიქოლოგიური, პროფესიული, სოციალური და ა.შ.
ექსპერტები ამბობენ, რომ სოციალური რეაბილიტაცია პირობითად შეიძლება დაიყოს რამდენიმე ეტაპად:
- სამედიცინო;
- სამედიცინო სპეციალისტი;
- პროფესიონალი;
- შრომა;
- სოციალური.
პირველს სამედიცინო რეაბილიტაციასაც უწოდებენ. ეს არის ადამიანის ფუნქციური შესაძლებლობების სამედიცინო ან სხვა მეთოდებით აღდგენა და კომპენსაცია, რომლებიც დაქვეითებულია ავადმყოფობის, ტრავმის გამო ან თანდაყოლილი პრობლემაა. მაგალითად, შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირებს შეუძლიათ მიიღონ მთელი რიგი ზომები მხედველობის გასაუმჯობესებლად, პროთეზების დაყენება და ა.შ. ფიქსირებული საცხოვრებელი ადგილის არმქონე პირებს უტარდებათ ფიზიკური შემოწმება, რასაც თან ახლავს მკურნალობა მათ მიერ აღმოჩენილი პრობლემების გამო.
სამედიცინო და პროფესიული ეტაპის პროცესში აღდგება შრომისუნარიანობა. ამ ეტაპზე სამედიცინო რეაბილიტაცია გრძელდება და მას პროფესიონალურად მნიშვნელოვანი ფუნქციების მომზადება უკავშირდება.
პროფესიულ ეტაპზე ადამიანი გადის სხვადასხვა კურსებსა და ტრენინგებს, რაც ხელს უწყობს პროფესიის მიღებას და კვალიფიკაციის ამაღლებას. შედეგად, პოტენციურ თანამშრომელს შეუძლია იპოვოს ღირსეული სამუშაო და მომავალში კარიერულ კიბეზეც კი ასვლა.
შემდეგი ეტაპია შრომა. შრომის რეაბილიტაცია მოიცავს პალატის დასაქმებას და მის ადაპტირებას ახალ სამუშაო ოცნებასთან.
ამის შემდეგ მხოლოდ სოციალური ეტაპი რჩება, რომელშიც ხორციელდება ღონისძიებების მთელი სია, რომლებიც მიზნად ისახავს ადამიანის დონისა და ცხოვრების ხარისხის გაუმჯობესებას, რომელიც გადის სოციალურ რეაბილიტაციას.
შედეგად, იგი იღებს თანაბარ განვითარების შესაძლებლობებს სხვებთან საზოგადოების ცხოვრებაში მონაწილეობის მისაღებად. რეაბილიტორთან მუშაობისთვის გამოიყენება სხვადასხვა საშუალებები: ტექნიკური, პედაგოგიური და სხვა.
სოციალურ რეაბილიტაციას ახორციელებენ პროფესიონალები: ექიმები (ნევროლოგები, ფსიქოთერაპევტები, თერაპევტები, ქირურგები და სხვა ვიწრო სპეციალისტები) და სოციალური მუშაკები. ყოველივე ამის შემდეგ, მათ ზუსტად იციან როგორ მოვიქცეთ და რომლისთვისაც შესაფერისია რეაბილიტატორი. სოციალური რეაბილიტაცია ტარდება სხვადასხვა ადამიანისთვის. მათი უმეტესობა, რა თქმა უნდა, შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ადამიანები არიან. სოციალური რეაბილიტაციის გავლენის ქვეშ მოექცევიან ქუჩიდან ხალხიც. ე.წ უსახლკარო ხალხი.