კლიმატის ცვლილებები შესამჩნევი გახდა. სულ უფრო მეტად ხდება ჰაერის ტემპერატურის ნახტომი, ხდება მყინვარების დნობის შესამჩნევი და მსოფლიო ოკეანის დონის ამაღლება. მიწისძვრები, ვულკანური ამოფრქვევები, ქარიშხლები და წყალდიდობები სულ უფრო ხშირად ხდება. კლიმატის ცვლილების მიზეზები არა მხოლოდ ბუნებრივ პროცესებშია.
პლანეტის კლიმატი მუდმივად იცვლება. მას ძირითადად მზე ქმნის. დედამიწის ზედაპირის არათანაბარი გათბობის გამო წარმოიქმნება ქარები და ოკეანეების დინებები. მზის აქტივობის ზრდას თან ახლავს მაგნიტური შტორმები და პლანეტაზე ჰაერის ტემპერატურის შესამჩნევი ზრდა. კლიმატი ასევე დამოკიდებულია დედამიწის ორბიტისა და მაგნიტური ველის ცვლილებებზე. პლანეტის სეისმური აქტივობა იზრდება, ვულკანური აქტივობა მძაფრდება, კონტინენტებისა და ოკეანეების კონტურები იცვლება. ყოველივე ზემოთქმული კლიმატის ცვლილების ბუნებრივი მიზეზებია. გარკვეულ დრომდე მხოლოდ ეს ფაქტორები იყო გადამწყვეტი. ეს ასევე მოიცავს გრძელვადიან კლიმატურ ციკლებს, როგორიცაა გამყინვარების ხანა. ფოკუსირება მზისა და ვულკანის აქტივობაზე, იმის გათვალისწინებით, რომ პირველი იწვევს ტემპერატურის ზრდას, ხოლო მეორე - შემცირებას, 1950 წლამდე შეიძლება ახსნა იპოვნოთ ტემპერატურის ნახევარზე. ბოლო ორი საუკუნის განმავლობაში კლიმატის ცვლილების ბუნებრივ მიზეზებს კიდევ ერთი ფაქტორი დაემატა. ეს არის ანთროპოგენული, ე.ი. ადამიანის საქმიანობიდან გამომდინარე. მისი მთავარი გავლენა არის პროგრესული სათბურის ეფექტი. მისი გავლენა 8 – ჯერ უფრო ძლიერია, ვიდრე მზის აქტივობის რყევების გავლენა. ეს არის ის, რაც მეცნიერებს, საზოგადოებას და სახელმწიფოთა მეთაურებს ასე აწუხებთ. სათბურის ეფექტი სათვალთვალო პირობებში ადვილია. ამ ოთახებში ბევრად უფრო თბილი და ტენიანია, ვიდრე გარეთ. იგივე ხდება გლობალური მასშტაბით. მზის ენერგია მოძრაობს ატმოსფეროში და ათბობს დედამიწის ზედაპირს. მაგრამ თერმული ენერგია, რომელსაც პლანეტა გამოსცემს, დროულად ვერ შეაღწევს კოსმოსში, რადგან ატმოსფერო მას ხაფანგში, ისევე როგორც პოლიეთილენის სათბური. ასე რომ, წარმოიქმნება სათბურის ეფექტი. ამ ფენომენის მიზეზი არის პლანეტის ატმოსფეროში გაზების არსებობა, რომელსაც "სათბურს" ან "სათბურს" უწოდებენ. სათბურის გაზები ატმოსფეროში მისი შექმნის დღიდან არსებობს. ისინი მხოლოდ დაახლოებით 0,1% იყო. ეს აღმოჩნდა საკმარისი სათბურის ბუნებრივი ეფექტის წარმოსაქმნელად, რაც გავლენას ახდენს დედამიწის თერმულ ბალანსზე და სიცოცხლისთვის შესაფერისი დონის უზრუნველსაყოფად. რომ არა ის, დედამიწის ზედაპირის საშუალო ტემპერატურა 30 ° C დაბალი იქნებოდა, ე.ი. არა +14 ° C, როგორც ამ მომენტში, არამედ -17 ° C. ბუნებრივი სათბურის ეფექტი და წყლის ციკლი ბუნებაში ხელს უწყობს სიცოცხლეს პლანეტაზე. ატმოსფეროში სათბურის გაზების ანთროპოგენული ზრდა იწვევს ამ ფენომენის გააქტიურებას და დედამიწაზე სითბოს ბალანსის დარღვევას. ეს მოხდა ცივილიზაციის განვითარების ბოლო ორასი წლის განმავლობაში და ახლაც ხდება. მის მიერ შექმნილი ინდუსტრია, ავტომობილების გამონაბოლქვი და გაცილებით მეტი ატმოსფეროში გამოყოფს უზარმაზარ სათბურის გაზებს, უფრო სწორად დაახლოებით 22 მილიარდ ტონას წელიწადში. ამ მხრივ ხდება გლობალური დათბობა, რაც იწვევს ჰაერის საშუალო წლიური ტემპერატურის ცვლილებას. ბოლო ასი წლის განმავლობაში დედამიწის საშუალო ტემპერატურა 1 ° C– ით გაიზარდა. როგორც ჩანს, არც ისე ბევრია. მაგრამ ეს ხარისხი საკმაოდ საკმარისი აღმოჩნდა პოლარული ყინულის დნობისა და მსოფლიო ოკეანის დონის მატერიალური ზრდისთვის, რაც ბუნებრივად გარკვეულ შედეგებს იწვევს. არსებობს პროცესები, რომელთა წამოწყება მარტივად შეიძლება, მაგრამ ამის შეჩერება ძნელია. მაგალითად, სუბარქტიკული პერმაფრაზის დნობის შედეგად უზარმაზარი მეთანი შემოვიდა პლანეტის ატმოსფეროში. სათბურის ეფექტი იზრდება. დნობის ყინულის მტკნარი წყალი ცვლის გოლფის ნაკადის თბილ დინებას, რაც თავის მხრივ შეცვლის ევროპის კლიმატს.აშკარაა, რომ ყველა ეს პროცესი არ შეიძლება იყოს ადგილობრივი ხასიათის. ეს გავლენას მოახდენს მთელ კაცობრიობაზე. დადგა მომენტი იმის გასაგებად, რომ პლანეტა ცოცხალი არსებაა. ის სუნთქავს და ვითარდება, ასხივებს და ურთიერთქმედებს სამყაროს სხვა ელემენტებთან. არ შეიძლება მისი ნაწლავების ამოწურვა და ოკეანეების დაბინძურება, საეჭვო სიამოვნების გამო ვერ გაჭრით ქალწულ ტყეებს და არ გაიყოფთ განუყოფელს!
